
आवाज कोकणचा | सागर तळवडेकर : गेल्या वर्षी मी लिहिलेला मालवणी माणूस आणि रेल्वे हा उत्पन्नासंदर्भात लेख प्रचंड व्हायरल झाला होता त्याबद्दल सर्वांचे अजूनही आभार.
त्याच प्रमाणे आज मी कोकण रेल्वे मार्गावरील आर्थिक वर्ष २०२३-२४ चे प्रत्येक स्थानकाचे प्रवासी उत्पन्न आणि प्रवासी संख्या या ठिकाणी मांडणार आहे. हा सर्व डाटा माझा नसून माहितीच्या अधिकाराचा उपयोग करून मिळविलेला आहे. प्रत्येक स्थानकावर प्रवासी सुविधा ही त्या स्टेशनच्या वापरावर अवलंबून असते. ज्या ठिकाणी जास्त प्रवासी वर्दळ आणि त्यापासून मिळालेले उत्पन्न,त्या ठिकाणी जास्त सुविधा.
आज मी ह्या माहितीच्या आधारे काही तथ्य मांडण्याचा प्रयत्न करणार आहे. मला काही यातील जास्त माहिती नाहीय परंतु जेवढे समजते तेवढे मांडण्याचा नक्की प्रयत्न करतोय.
सावंतवाडी स्थानकाचे मागील आर्थिक वर्षी म्हणजेच २०२२-२३ ला १३ कोटी ४२ लाख एवढे होते.आणि एकूण प्रवासी संख्या ही ०६ लाख ९४ हजार एवढी होती. म्हणजेच प्रतिदिन सरासरी १९०२ प्रवाशांनी या स्थानकाचा वापर प्रवासासाठी केला.
या वर्षी म्हणजेच आर्थिक वर्ष २०२३-२४ ला सावंतवाडी स्थानकाचे उत्पन्न हे १४ कोटी ६८ लाख एवढे आहे. येथील प्रवासी संख्या ही ०७ लाख ७९ हजार एवढी आहे. आणि प्रतिदिन सरासरी २१३४ प्रवाशांनी या स्थानकाचा वापर प्रवासासाठी केला. या माहितीच्या आधारे आपण असा निष्कर्ष काढू शकतो की सावंतवाडी स्थानकाचे उत्पन्न गेल्यावर्षीच्या तुलनेत १.२६ कोटीने रुपयांनी वाढले,आणि एकूण प्रवास करणारे प्रवासी ८५ हजार ने वाढले म्हणजेच प्रवासी संख्या सरासरी प्रतिदिन २३२ ने वाढली देखील. परंतु या असे असताना देखील या स्थानकात नवीन एकही गाडीचा थांबा देण्यात आला नाही. कोरोना काळात काढून घेण्यात आलेल्या त्रिवेंद्रम राजधानी एक्स्प्रेस आणि कोचिवेली गरीबरथ एक्स्प्रेस चा थांबा देखील पुन्हा देण्यात आला नाही. आता अजून स्पष्ट समजण्यासाठी एक उदाहरण घेऊ.
सिंधुदुर्ग जिल्ह्यातील प्रमुख ३ स्थानके अनुक्रमे कुडाळ, कणकवली आणि सावंतवाडी.
कुडाळ स्थानकाचे उत्पन्न हे ३१ कोटी ६३ लाख एवढे आहे. आणि मागच्या वर्षीच्या तुलनेत ३.१ कोटी रुपयांनी ते वाढले. या ठिकाणी एकूण १६ गाड्या म्हणजेच ७ दैनिक, एक प्रीमियम गाडी तेजस एक्स्प्रेस, जी आठवड्यातून ५ दिवस धावते, अजून एक प्रीमियम गाडी मडगाव राजधानी,जी आठवड्यातून २ दिवस धावते,५ साप्ताहिक गाड्या आणि २ स्पेशल गाड्या ज्या बरीच वर्षे स्पेशल म्हणून धावतात त्या मधे नागपूर मडगाव एक्स्प्रेस आणि जबलपूर कोइंबतूर एक्स्प्रेस चा समावेश आहे. ह्या गाड्या अप आणि डाऊन अश्या दोन्ही बाजूला धावत असल्याने त्यांचा एकूण फेऱ्या एका आठवड्यात ह्या १२८ एवढ्या आहेत.
कणकवली स्थानकाचा विचार केल्यास ह्या वर्षी कणकवली स्थानकाचे उत्पन्न हे ३० कोटी ६५ लाख एवढे आहे. मागच्या वर्षीचा तुलनेत हे ०४.५२ कोटी रुपयांनी हे वाढले या ठिकाणी एकूण १५ गाड्या (वंदे भारत पकडुन) थांबतात. या मध्ये ७ दैनिक, एक प्रिमियम गाडी वंदे भारत, एक आठवड्यातून ४ वेळा धावणारी (पावसाळ्यात आठवड्यातून दोन वेळा), २ गाड्या आठवड्यातून दोन वेळा धावणाऱ्या, आणि २ साप्ताहिक व दोन स्पेशल गाड्या (कुडाळ ला थांबतात त्याच) थांबतात. या गाड्यांचा दोन्ही बाजूने फेऱ्या असल्याने या ठिकाणी आठवड्यातून एकूण १२४ फेऱ्या (वंदे भारत वगळून, कारण या ठिकाणी ही ट्रेन नवीन सुरू केली असून वंदे भारतच्या वर्ष भरात केवळ १८० फेऱ्या झाल्यात. त्या पकडल्या तर कुडाळ पेक्षा जास्त फेऱ्या होतील.)
सावंतवाडी स्थानकाचा विचार केल्यास या ठिकाणी एका आठवड्यात एकूण ९२ (८८ – ९२ फेऱ्या, त्यातील एक गाडी पावसाळ्यात आठवड्यातून २ दिवस धावते आणि इतर वेळी ४ दिवस धावते) फेऱ्या होतात. आणि या ठिकाणी एकाही प्रीमियम दर्जाच्या गाडीला थांबा नाही.
असे असताना देखील येथील प्रवासी संख्या आणि उत्पन्न हे कमालीचे वाढले आणि भविष्यात ते वाढत जाईल. या ठिकाणी अजून एखादी नवीन दैनिक गाडी, एक प्रिमियम दर्जाची गाडी आणि एक साप्ताहिक गाडी चा थांबा दिल्यास आताच्या उत्पन्नात अधिक भर पडेल हे नक्कीच..
परंतु कोकण रेल्वे आणि रेल्वे बोर्ड थांबे देण्यासाठी आणि थांबे काढून घेण्यासाठी फक्त सावंतवाडी साठी असा कोणता निकष लावते ते माझ्या तरी समजण्याचा पलीकडे आहे. आम्ही गेल्या वर्ष भरात या ठिकाणी मंगलोर एक्स्प्रेस, वंदे भारत एक्स्प्रेस आणि नागपूर मडगाव एक्स्प्रेस किंवा दिल्ली ला जाणाऱ्या एर्नाकुलम – निजामुद्दीन एक्स्प्रेसचा थांबा मिळावा म्हणून कृतिशील पणे कोकण रेल्वे महामंडळ, खासदार, आमदार, मंत्री, केंद्रीय मंत्री आणि रेल्वे बोर्डाकडे सतत पाठपुरावा करतच आहोत तरी देखील आम्हाला यश आले नाही. आंदोलन करून देखील थांब्यासंदर्भात काही हालचाल होताना दिसत नाही.
परंतु आम्ही देखील हार मानणारे नाहीत. आमच्या हक्काचे एकूण तीन थांबे या स्थानकातून हया नाहीतर त्या कारणाने काढून घेण्यात आले, आम्ही देखील तीन थांबे मिळवण्यासाठी मेहनत घेऊच. रेल्वे जर बिझनेस बघते तर तो सावंतवाडीला आहे.
परंतु सावंतवाडीकडे रेल्वे का बघत नाही हाच माझ्या समोर मोठ्ठा प्रश्न आहे.येणाऱ्या काळात सावंतवाडीकरांचा भावनांचा उद्रेक नक्कीच होईल हे लक्षात असूद्या.आपल्याला जर हा लेख आवडला असेल तर शेअर नक्की करा.धन्यवाद.
–
सागर तळवडेकर
उपाध्यक्ष, कोकण रेल्वे प्रवासी संघटना सावंतवाडी.
*HDN and HUN Routes*
As per the Indian Railways classification of the network, a total of 7 High-Density
Network (HDN) routes and 11 Highly Utilised Network (HUN) routes have been
classified based on the passenger and freight volumes carried by these corridors.#konkanrailway pic.twitter.com/yBxQZLCpMh— Kokanai Live News – knowledge – Entertainment (@kokanai21) April 28, 2024
Konkan Railway News:कोकण रेल्वे मार्गावरील तीन नियमित गाडया रेल्वेच्या आरक्षण प्रणालीत १० जून नंतर रद्द (Train Cancelled )दाखवत होत्या. रेल्वेने या संदर्भात कोणतेही प्रसिद्ध जाहीर केले नसल्याने असल्यामुळे आगाऊ आरक्षण करणाऱ्या प्रवाशांमध्ये गोंधळ उडाला होता. एलटीटी मडगाव एक्सप्रेस, तेजस एक्सप्रेस आणि वंदे भारत एक्सप्रेस या गाड्या रेल्वेच्या आरक्षण प्रणालीत रद्द दाखवत गेल्या होत्या. काही दिवसानंतरच गणेश चतुर्थीचे आरक्षण सुरु होणार असल्याने रेल्वे प्रशासनाने लवकरात लवकर या गाड्या आरक्षण प्रणालीत ऍक्टिव्ह दाखवाव्यात अशी मागणी होत होती. त्याची दखल घेत रेल्वे प्रशासनाने या गाड्यांचे आरक्षण या प्रणालीत दाखवले आहे. मात्र पावसाळी हंगामात या गाड्यांच्या फेऱ्यांमध्ये कपात करण्यात आली आहे.
Konkan Railway | कोकण रेल्वे मार्गावर उद्यापासून विशेष गाडी; एकूण ३६ फेऱ्या – Kokanai https://t.co/ySt1OVxaAS#konkanrailway pic.twitter.com/YP0mmgIlQS
— Kokanai Live News – knowledge – Entertainment (@kokanai21) April 25, 2024
खेड दि. २४ एप्रिल: खेड बाजारपेठेत बनावट नोटा आढळल्याने खळबळ उडाली आहे. मंगळवारी भरणे येथील पेट्रोल पंपावर 500 रुपयाच्या तीन नोटा आढळून आल्या. मात्र या नोटा कोणाकडून आल्यात हे समजले नाही आहे. अशा अजुन बनावट नोटा चलनात असून पैसे घेताना नोटा व्यवस्थित तपासून न घेतल्यास तुमची फसवणूक होऊ शकते. जेव्हा ती नोट दुकानात किंवा बँकेत दिली जाईल तेव्हाच समोराचा जर तुम्हाला म्हणाला तर ती खोटी आहे तर तुमचं खूप मोठं नुकसान होऊ शकतं. त्यामुळे योग्य काळजी घेण्याचे आवाहन पोलिसांनी केले आहे.
नोटा खऱ्या की खोट्या त्या कशा ओळखाल?
500 रुपयांच्या नोटा कशा ओळखायच्या याबाबत RBI ने काही खाणाखुणा सांगितल्या आहेत. 21 वेगवेगळ्या गोष्टी पडताळून तुम्ही नोट खरी आहे की नाही याची माहिती घेऊ शकता. यामध्ये अगदी छोटं अंतर असतं पण ते कळणं फार महत्त्वाचं आहे. नाहीतर मोठं नुकसान होऊ शकतं.
2000 आणि 500 रुपयांच्या नोटांची सत्यता तपासण्यासाठी तुम्ही या पायऱ्या फॉलो करू शकता:
वॉटरमार्क पहा: नोट प्रकाशापर्यंत धरून ठेवा आणि टिपेच्या दोन्ही बाजूंनी दिसणारा वेगळा वॉटरमार्क तपासा.
सुरक्षा थ्रेड सत्यापित करा: प्रत्येक नोटमध्ये एक सुरक्षा थ्रेड एम्बेड केलेला असतो. नोट प्रकाशापर्यंत धरा आणि सुरक्षा धागा दृश्यमान आणि अखंड असल्याची खात्री करा.
रंग बदलणारी शाई तपासा: नोटांच्या काही भागांमध्ये रंग बदलणारी शाई असते जी झुकल्यावर रंग बदलते. सत्यता सुनिश्चित करण्यासाठी हे वैशिष्ट्य सत्यापित करा.
पोत अनुभवा: अस्सल नोट्समध्ये एक वेगळा पोत असतो जो पृष्ठभागावर तुमची बोटे चालवून जाणवू शकतो.
खालील 21 गोष्टी तुम्हाला बनावट नोट आणि खरी नोट यातील फरक ओळखायला मदत करेल.
1 मूल्यवर्ग Denomination क्रमांकासह नोंदणी
2 मूल्यवर्ग संख्या असलेली अव्यक्त प्रतिमा
3 देवनागरी मधील मूल्यवर्ग अंक
4 मध्यभागी महात्मा गांधींचे छायाचित्र
5 नोटेच्या डाव्या बाजूला ‘RBI’ आणि Rs 2000′ अशी सूक्ष्म अक्षरे
6 देवनागरी, RBI मधील शिलालेख ‘भारत’ आणि कलर शिफ्टसह अंकांसह विंडो सुरक्षा धागा. नोट वाकलेली असताना थ्रेडचा रंग हिरव्या ते निळ्यामध्ये बदलतो
७ गॅरंटी क्लॉज, प्रॉमिस क्लॉजसह गव्हर्नरची स्वाक्षरी आणि उजवीकडे RBI चिन्ह
८ महात्मा गांधींचे पोर्ट्रेट आणि इलेक्ट्रोटाइप वॉटरमार्क
9 संख्या पॅनेल ज्यामध्ये वरच्या डाव्या बाजूला आणि खालच्या उजव्या बाजूला लहान ते मोठ्या संख्येपर्यंत वाढत आहेत
10 रुपयाच्या चिन्हासह मूल्यवर्ग अंक, खाली उजवीकडे रंग बदलणारी शाई (हिरवा ते निळा)
11 उजवीकडे अशोक स्तंभाचे प्रतीक
12 उजवीकडे 2000 रु.च्या वरच्या प्रिंटसह क्षैतिज आयत
13 उचललेल्या प्रिंटमध्ये डाव्या आणि उजव्या बाजूला सात कोनीय ब्लीड रेषा
14 डावीकडे नोट छापण्याचे वर्ष
15 स्लोगनसह स्वच्छ भारत लोगो
16 भाषा पॅनेल मध्यभागी
17 मंगळयानचे आकृतिबंध
18 उजवीकडे देवनागरीमधील मूल्यवर्ग संख्या
19 उजवीकडे 500 रुपये वाढवलेले प्रिंट असलेले वर्तुळ
20 उंचावलेल्या प्रिंटमध्ये डाव्या आणि उजव्या बाजूला पाच कोनीय ब्लीड रेषा
21 लाल किल्ला: भारतीय ध्वजासह भारतीय वारसास्थळाची प्रतिमा
ही माहिती शक्य असेल तेवढी शेअर करा जेणेकरून अशा बनावट नोटांद्वारे सामान्य नागरिकांची फसवणूक टाळता येईल.
Konkan Railway News: दक्षिणेकडील शोरनूर जंक्शन दरम्यान ब्रिज क्रमांक 02 (UP) चे रि-गर्डरिंगचे काम चालविण्याचा निर्णय दक्षिण रेल्वेने घेतला आहे. हे काम दिनांक 19/04/2024 ते 10/05/2024 पर्यंत चालू असणार आहे. या कामामुळे कोकण रेल्वेच्या तब्बल ४९ फेऱ्यांवर परिणाम होणार आहे. ऐन उन्हाळी हंगामात या गाडयांना लेटमार्क लागणार असल्याने; प्रवाशांना त्रास सहन करावा लागणार आहे.
Content Protected! Please Share it instead.